1. U nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng là một khối chứa dịch hoặc chất rắn có dạng như bã đậu, phát triển bất thường trên hoặc bên trong buồng trứng. Khối u này có thể là các mô mới khác thường hay là sự tích tụ dịch tạo thành một nang trên buồng trứng. U nang buồng trứng có thể phát triển từ các mô của buồng trứng, chiếm khoảng 3.6% các bệnh phụ khoa.
2. Đâu hiệu của bệnh U nang buồng trứng
- Đau vùng chậu, thắt lưng hoặc đùi: Người bệnh có thể gặp các cơn đau mơ hồ vùng chậu, dọc thắt lưng hoặc đùi. Đây là triệu chứng phổ biến nhất, thường xuyên gặp phải do các khối u chèn ép lên các cơ quan hoặc các dây thần kinh chạy dọc sau xương chậu.
- Đau tức bụng dưới, đầy hơi, buồn nôn và nôn: Khối u có kích thước lớn có thể gây khó chịu tức thời cho người bệnh, đôi lúc cảm giác chướng bụng, bụng to, sờ thấy khối u. Đặc biệt, khi có cảm giác đầy hơi liên tục hằng ngày, nôn và buồn nôn thì nên cảnh giác với những tế bào ác tính ở buồng trứng do các khối u ác tính không vỡ, sẽ biến chứng thành ung thư gây hoạt tử và nhiễm trùng. Dấu hiệu đầy hơi, buồn nôn thường nhầm lẫn triệu chứng bệnh về tiêu hóa khiến các chị em chủ quan, coi thường bệnh.
Đau thắt lưng và bụng dưới là một trong những dấu hiệu của U nang buồng trứng
- Chu kỳ kinh nguyệt bất thường: Chu kỳ kinh bất thường hay còn gọi là chứng rối loạn kinh nguyệt là biểu hiện của nhiều bệnh phụ khoa trong đó có liên quan đến buồng trứng.
- Đi tiểu liên tục: Hiện tượng rối loạn tiểu tiện có thể do nhiều yếu tố và có thể do nhiều bệnh lý gây ra, bao gồm những vấn đề bàng quang, đường tiết niệu, các triệu chứng của đường huyết cao nhưng cũng là biểu hiện của bệnh u nang buồng trứng do sự chèn ép lên bàng quang của khối u từ đó thôi thúc bạn có nhu cầu đi tiểu nhiều hơn, nhưng khi tiểu lại có cảm giác đau buốt, bứt rứt.
- Đau khi quan hệ tình dục: Nếu bạn quan hệ tình dục và cảm thấy đau ở một bên so với bên kia, thì bạn cần nghĩ đến u nang buồng trứng. Một số u nang khi phát triển với kích thước lớn, có thể nằm ngay ở cổ tử cung gây cản trở. Do đó, bạn sẽ xuất hiện cảm giác đau đớn khi quan hệ.
- Cảm giác khó chịu trong tử cung: Khi khối u nang buồng trứng to dần lên, nó sẽ chèn ép lên các cơ quan khác, gây ra cảm giác khó chịu trong tử cung, buồng trứng, với các biểu hiện như: Đau tức bụng, Đau mỏi vùng xương chậu.
Quan hệ xong bị đau bụng và cảm giác khó chịu rong tử cung
- Tăng cân không rõ nguyên nhân: Mặc dù không phải là triệu chứng điển hình của bệnh, tuy nhiên nếu bạn tăng cân bất thường đi kèm với một số triệu chứng kể trên thì bạn nên nghi ngờ và đến gặp bác sĩ để được thăm khám và phát hiện sớm.
3. Nguyên nhân gây ra u nang buồng trứng
Các báo cáo nghiên cứu cho rằng nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng là do 1 số vấn đề liên quan đến hormon hoặc 1 số bệnh lý như lạc nội mạc tử cung, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Dưới đây là một vài nguyên nhân thường gặp.
- Dùng quá nhiều thuốc tránh thai
- Sử dụng nhiều thực phẩm chứa hormon như các loại thịt, trứng và sữa có thêm hormone tăng trưởng.
- Chế độ ăn uống không hợp lý, ít thực phẩm từ tự nhiên như rau củ quả tươi xanh.
- Stress hoặc béo phì.
- Gan bị nhiễm độc hoặc do làm việc quá sức.
4. U nang buồng trứng có nguy hiểm không?
U nang buồng trứng thường được chia làm 2 loại: U nang cơ năng và u nang thực thể.
U nang buồng trứng cơ năng thường là u lành tính, có thể tự biến mất và không gây nguy hiểm. Ngược lại, u nang buồng trứng thực thể thường tiến triển chậm, âm thầm qua nhiều năm. Khi triệu chứng rõ rệt tức là u đã to và chèn ép vào các tạng xung quanh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng tới tính mạng.
- Xoắn u nang: Có thể xảy ra với bất kỳ loại u nào, những u nhỏ, có cuống dài, không dính là những u dễ bị xoắn. Do tuần hoàn máu đến buồng trứng bị ngưng trệ nên khi u xoắn bệnh nhân đau bụng dữ dội, liên tục, có thể buồn nôn, nôn, đôi khi choáng vì đau. Khối u phình to khiến bụng chướng, ấn đau hạ vị và 2 hố chậu, có phản ứng thành bụng. Thăm âm đạo thấy khối u căng, ít di động, ấn đau nhói.
- Vỡ nang: Biến chứng xảy ra khi áp lực dịch trong khối u quá lớn, gây vỡ u nang. Bệnh nhân đột ngột đau bụng liên tục, hạ vị và 2 hố chậu ấn đau, có phản ứng. Một số trường hợp vỡ nang gây chảy máu trong, bệnh nhân có thể choáng mất máu. Thăm khám âm đạo thấy khối u khó xác định, tử cung đau khi di động. Sau khi vỡ nang, bệnh nhân có hội chứng nhiễm khuẩn, bụng trướng, có phản ứng phúc mạc, thăm khám âm đạo thấy u dính, rất ít di động, ấn thấy đau. Nếu như không điều trị kịp thời thì có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh.
- Chèn ép các tạng xung quanh: Biến chứng này thường muộn, khi u đã phát triển lâu, kích thước lớn. U chèn ép bàng quang gây đái rắt, chèn ép trực tràng gây táo bón, đôi khi chèn ép niệu quản gây ứ nước bể thận, thậm chí có những khối u buồng trứng rất lớn chèn ép tĩnh mạch chủ dưới gây tuần hoàn bàng hệ, phù 2 chi dưới, cổ trướng. Ung thư hóa có thể xuất hiện ở nang nước.
U nang buồng trứng là một bệnh lý thường gặp ở phụ nữ và đa số là các khối u lành tính (ít gây ung thư). Tuy tỷ lệ u buồng trứng và ung thư buồng trứng không nhiều nhưng đây là loại ung thư có độ ác tính cao và thường không có triệu chứng gì trong giai đoạn sớm, chỉ có thể phát hiện khi khám phụ khoa và siêu âm. Đây là lý do các bác sĩ khuyến cáo chị em phụ nữ nên đi khám phụ khoa định kỳ 4 – 6 tháng/ lần để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của u nang buồng trứng cũng như các bệnh phụ khoa khác.
